Şirketler Dikkat! Nöroçeşitli Çalışanlar İş Dünyasının Gizli Süper Gücü Olabilir! Ama...
DEHB Dünyası'ndan herkese kocaman bi' merhabaa! Bugün çok ama çok önemli bir konuya değineceğim: İş hayatında nöroçeşitliliğin yeri. Gallup tarafından yayımlanan son rapor, nöroçeşitli bireylerin iş dünyasında karşılaştığı hem inanılmaz zorlukları hem de muazzam potansiyelleri gözler önüne seriyor [1]. Bu raporu okuduğumda içimde hem bir hüzün hem de büyük bir umut belirdi. Gelin, bu önemli verileri birlikte inceleyelim ve hep birlikte düşündüklerimizi paylaşalım!
Neden Bu Kadar Büyük Bir Fark Var? (%85-90 İşsizlik!) Gallup raporu, nöroçeşitli bireylerin işsizlik ve eksik istihdam oranlarının %85 ila %90 gibi şaşırtıcı seviyelerde olduğunu gösteriyor [1]. Bu rakamlar gerçekten yürek burkucu. Peki neden? Yetenek eksikliğinden mi? Kesinlikle hayır! Raporun dediği gibi, asıl sorun "dışlayıcı işe alım pratikleri" ve "destekleyici olmayan çalışma ortamları" [1]. Yani sorun, bizde değil, sistemde!
Gizlenen Yetenekler ve Damgalanma Korkusu Benim için en can acıtıcı bulgulardan biri de buydu: Çalışan nöroçeşitli bireylerin %37'si, damgalanma korkusu yüzünden durumlarını iş arkadaşlarına veya yöneticilerine açıklamıyormuş. Hatta %46'sı iş başvuru sürecinde destek talebinde bile bulunmuyormuş [1]. Düşünsenize, sırf "farklı" damgası yememek için ne kadar büyük bir iç mücadele veriyor insanlar! Bu sessizlik, şirketleri hem değerli yeteneklerden mahrum bırakıyor hem de o bireylerin hak ettikleri desteklere ulaşmalarını engelliyor.
Peki, Nöroçeşitli Çalışanların "Süper Güçleri" Neler? İşte işin umut veren kısmı! Gallup'un CliftonStrengths (klıftın strengths) anketine göre, nöroçeşitli bireyler Yaratıcılık (Ideation), Stratejik Düşünme (Strategic) ve Komut (Command) gibi temalarda genel popülasyondan daha yüksek puanlar almışlar [1]. Yani, problem çözme ve inovasyon gibi alanlarda gerçekten benzersiz yeteneklere sahibiz! Bu, şirketler için keşfedilmeyi bekleyen dev bir hazine demek!
Benim Kişisel Yorumum: Bu raporu okuduğumda içimdeki aktivist uyandı! Nöroçeşitli bireyler olarak bizler, iş dünyasına inanılmaz bir değer katabiliriz. Farklı düşünme biçimlerimiz, yaratıcı çözümlerimiz ve detaylara olan özel ilgimiz, şirketlerin tam da ihtiyaç duyduğu şeyler olabilir. Ama bunun için şirketlerin önce bize bir şans vermesi, önyargılarını kırması ve gerçekten kapsayıcı ortamlar yaratması gerekiyor. Bu sadece "iyi bir şey" değil, aynı zamanda iş zekası ve sürdürülebilir başarı için stratejik bir yatırım! Unutmayalım, bir iş yerinde kendin olabildiğin zaman, en iyi versiyonunu ortaya koyabilirsin. Umarım bu rapor, iş dünyasında gerçek bir uyanışa vesile olur ve o %85'lik oran hızla düşer!
Unutmayalım: Bu blog yazısı, kişisel deneyimlerimi ve haberlerden edindiğim bilgileri paylaşmak içindir. İş kararlarınızı alırken veya şirket politikalarınızı belirlerken mutlaka ilgili uzmanlarla ve insan kaynakları profesyonelleriyle iletişime geçmenizi öneririm.
Dopaminle!
Şeyma Sivri
Kaynak: [1] Gallup, "Neurodiverse workers: Hidden challenges, untapped potential", gallup.com, 25 Nisan 2025